Dementie en thuis wonen: tips om langer thuis te wonen met dementie

07 september 2022

De meeste mensen met dementie willen het liefst zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Het is hun vertrouwde plek die ze al jaren kennen. Het huis wordt vaak gezien als een ‘veilige haven’ in een wereld die niet altijd meer begrijpelijk voor ze is. In sommige gevallen is de combinatie dementie en thuis blijven wonen mogelijk, maar daarvoor moet soms wel het één en ander gebeuren. Dit zijn onze tips om iemand met dementie thuis te laten wonen.

Dementie symptomen: zo herkent u ze

Voordat we de tips geven om iemand met dementie thuis te laten wonen, is het goed om te weten hoe u dementie kunt herkennen. De symptomen van dementie verschillen per persoon en per fase van de ziekte. De eerste verschijnselen zijn vaak dat iemand herhaaldelijk bepaalde dingen vergeet of gedragsproblemen heeft. Daarnaast kan het karakter van de persoon veranderen.

Dit zijn de meest voorkomende symptomen van dementie:

Vergissen in dag, tijd en plaats;
Vergeetachtigheid;
Spullen kwijtraken;
Taalproblemen;
Onrustig voelen;
Minder goed zien;
Minder sociaal zijn;
Slechtere beoordelingsvermogen;
Moeite met dagelijkse handelingen.

Dementie verloopt meestal in fases. Deze fases lopen wel in elkaar over, maar bestaan uit de vroege fase, middenfase en late fase. De eerste fase bestaat uit de symptomen die hierboven staan beschreven. Bij de middenfase verergeren deze symptomen en breiden deze uit met onveilig gedrag in het verkeer, dwalen in het huis en de omgeving, het gas aan laten staan zonder aan te steken, vreemd gedrag, waandenkbeelden en een verstoord dag- en nachtritme.

Tijdens de late fase heeft de dementerende moeite met kauwen en slikken, incontinentieproblemen, gewichtsverlies ondanks het vele eten, schreeuwen of zoeken naar iemand. Vaak duurt het wel jaren voordat deze laatste fase aanbreekt. Zelfstandig functioneren is dan niet meer mogelijk.

In deze blog nemen wij u mee in de meest voorkomende vormen van dementie.

Tip 1. Ruim gevaarlijke voorwerpen op

Een ongelukje zit in een klein hoekje. Helemaal wanneer uw naaste lijdt aan dementie. Daarom is het verstandig om gevaarlijke voorwerpen, zoals scherpe messen, schoonmaakmiddelen, medicijnen en gevaarlijke vloeistoffen op te bergen achter gesloten kastjes. Hierdoor voorkomt u dat uw naaste per ongeluk te veel medicijnen inneemt, zichzelf verwondt of in plaats van een glas limonade een schoonmaakmiddel of iets anders gevaarlijks drinkt.

Tip 2. Voorkom valpartijen

Uit onderzoek van Alzheimer Nederland onder mantelzorgers van dementerenden blijkt dat 45% van de ongelukken vallen is. Probeer dit te voorkomen door losse kleden en matjes te verwijderen. Haal grote, staande objecten van de vloer weg en plaats een traphekje voor de trap. Daarnaast is het belangrijk om het huis goed te verlichten, ook ’s nachts, omdat het zicht van een dementerende slechter is. Verplaats grote objecten als banken of tafels niet, maar laat deze op een vaste plek staan. Dit geeft uw naaste niet alleen rust, maar voorkomt dat hij of zij er tegenaan stoot.

Tip 3. Gebruik apparaten die zichzelf uitschakelen

Wanneer iemand dementie heeft, vergeet degene vaak ook dat ze iets hebben aangezet. Zoals een oven of de lampen. Door elektrische apparaten te kopen die zichzelf uitschakelen na enige tijd, voorkomt u problemen. Een andere mogelijkheid: een tijdschakelaar gebruiken of het huis voorzien van een domotica systeem, zodat u ook op een afstand apparaten aan en uit kan zetten. Ook met de thermostaat is dit een uitkomst, omdat u dan ’s avonds wanneer uw naaste naar bed gaat, makkelijk de verwarming lager zet.

Tip 4. Installeer brand- en rookmelders

Heeft uw naaste nog een gaskooktoestel in huis? Dan is het in ieder geval raadzaam om goede rook- en brandmelders te installeren. Hierdoor bent u bij een brand snel geïnformeerd. Maar voorkomen is natuurlijk beter dan genezen. Het is daarom verstandig om het gaskooktoestel onbruikbaar te maken. Zorg dan dat uw naaste iedere avond een maaltijd krijgt, gemaakt door u of schakel hiervoor hulp in.

Tip 5. Hulpmiddelen voor dementie en thuis wonen

Er zijn hulpmiddelen verkrijgbaar die speciaal zijn gemaakt voor mensen met dementie. Zoals een dementieklok. Deze klok lijkt op een tablet en zet u neer op een tafel of kast. Het is een digitale of analoge klok die in het groot aangeeft wat de tijd is en welke dag het is. Daarnaast toont de klok ook of het ochtend, middag of avond is. Hierdoor weet uw naaste direct welk moment het is van welke dag. De klok heeft ook nog eens bepaalde functies, zoals het herinneren aan het innemen van medicijnen, naar bed of uit bed gaan en doktersafspraken. De klok sluit u aan op een app, zodat u berichten stuurt die op de klok worden getoond. Een alarmknop is ook handig. Deze heeft uw naaste aan een ketting, horloge of broek en in geval van nood drukt hij of zij erop, zodat er snel hulp komt.

Wanneer kan iemand met dementie niet meer thuis wonen?

Als de dementerende in de laatste fase zit, kan hij of zij niet meer thuis wonen. Maar ook als er niemand is die de dementerende kan helpen en ondersteunen thuis, is thuis blijven wonen niet meer verstandig. Er kunnen namelijk veel ongelukken gebeuren, die niet alleen uw naaste beïnvloeden, maar ook de buren van uw naaste. Zo kan er brand ontstaan in het huis van uw naaste en overslaan op het huis van de buren. Het is dan niet verantwoord om thuis te blijven wonen. Er is ook nog een tussenstap mogelijk, namelijk een dementievriendelijke woning. Dit is in de buurt van het oude huis, of dicht bij uw huis. Er is dan zorg en ondersteuning in de buurt wanneer dit nodig is. Thuiszorg is efficiënt in te zetten, de hulpdiensten zijn minder nodig en er zijn minder crisisopnames hierdoor.

Hulp bij dementie & thuis wonen

Heeft u besloten als mantelzorger uw naaste te helpen, zodat hij of zij ondanks dementie thuis kan blijven wonen? U hoeft het niet allemaal alleen te doen. Zo bieden wij, A&A Thuishulp, hulp op de vlakken:

Wij helpen u graag om u te ontlasten van al uw zorgtaken. Dit doen wij in Voorne, Hoeksche Waard, Rotterdam, de regio Dordrecht, de regio Spijkenisse en in Krimpen aan den IJssel.

Ontdek hier meer over de begeleiding van A&A Thuishulp voor Alzheimer en dementie